Przy Ośrodku Pomocy Społecznej działa:
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
w skład Komisji wchodzą:
Marlena Kornaś - Przewodniczący Komisji
Romuald Haraf - Z-ca Przewodniczącego
Celina Klimowicz - Członek
Bożena Cichuta - Członek
Elżbieta Kołtuńska - Członek
Jarosław Waligóra - Członek
Izolda Świstuń - Konsultant ds. uzależnień i zaburzeń pod względem psychiatrycznym
Powołana Zarządzeniem Burmistrza Krapkowic, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych inicjuje zadania zawarte w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz podejmuje czynności zmierzające do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych mieści się w Krapkowicach przy ul. Damrota 2, pokój 6, tel. 44-66-559 wew. 20, a czynna jest we wszystkie dni robocze w godz. od 7.15 do 15.00 (poniedziałki 7.00 do 16.00).
Podstawy prawne Działalności GKRPA w Krapkowicach
Podstawą prawną funkcjonowania instytucji prawnej zobowiązania do leczenia odwykowego są zapisy artykułów od § 24 do § 38 ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Jak wyglądają procedury uruchamiane przez GKRPA?
- Przyjęcie zgłoszenia o przypadku występowania nadużywania alkoholu połączonego z: powodowaniem rozkładu życia rodzinnego, demoralizacją małoletnich, uchylaniem się od pracy albo systematycznym zakłócaniem spokoju lub porządku publicznego. Zgłoszenia takiego może dokonać każda zainteresowana osoba (członek rodziny, sąsiad, nauczyciel itd.).
- Wezwanie osoby nadużywającej alkoholu na rozmowę z członkami Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
- Skierowanie w/w osoby na badanie przez biegłego w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego.
- Przygotowanie dokumentacji dotyczącej postępowania dla sądu. Dokumentacja powinna zawierać: opinię wydaną przez biegłego, jeżeli badanie zostało przeprowadzone, protokół z rozmowy przeprowadzonej z osobą zgłaszającą przypadek nadużywania alkoholu, protokół z rozmowy z osobą uzależnioną, (jeżeli do takiej rozmowy doszło), dokumenty pochodzące z wywiadu środowiskowego.
- Złożenie wniosku do sądu rejonowego i wszczęcie postępowania.
SĄD REJONOWY (właściwy wg miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, której postępowanie dotyczy)
- Rozprawa powinna odbyć się w okresie 1 miesiąca od daty wpływu wniosku.
- Sąd może zarządzić przeprowadzenie badania przez biegłego, (jeżeli nie było dotychczas wykonane), zarządzić obserwację osoby badanej w zakładzie leczniczym, zarządzić przymusowe doprowadzenie przez organ policji osoby odmawiającej poddania się tym zaleceniom lub nie stawiającej się na rozprawy.
- Wysłuchanie osoby, której postępowanie dotyczy.
- Wydanie orzeczenia o zastosowaniu obowiązku leczenia w zakładzie odwykowym (stacjonarnym lub ambulatoryjnym).
- Na czas trwania obowiązku poddania się leczeniu sąd może ustanowić kuratora.
- Obowiązek leczenia trwa tak długo jak wymaga tego cel leczenia, nie dłużej jednak niż 2 lata od chwili uprawomocnienia się postanowienia.
- W wypadku ustania obowiązku poddania się leczeniu ponowne zastosowanie tego obowiązku wobec tej samej osoby nie może nastąpić przed upływem 3 miesięcy od jego ustanowienia.
ZAKŁADY LECZNICTWA ODWYKOWEGO
- Osoba w stosunku, do której orzeczony został obowiązek poddania się leczeniu odwykowemu w zakładzie stacjonarnym nie może opuszczać tego zakładu bez zezwolenia kierownika tego zakładu.
- Stacjonarny zakład leczniczy może skierować ze względów leczniczych osobę zobowiązaną do innego zakładu w celu kontynuowania leczenia. Musi zawiadomić o tym sąd.
- Informuje sąd o ewentualnym przerwaniu przez pacjenta leczenia.
- Ponowne przyjęcie pacjenta po wypisie nastąpić może wyłącznie po ustaleniu kolejnego możliwego terminu.
Kto może złożyć wniosek o leczenie odwykowe?
Wniosek może złożyć dowolna osoba (sąsiad, daleki krewny, członek rodziny itp.) lub instytucja (zakład pracy, pomoc społeczna, Policja, Prokuratura), która wie o osobie nadużywającej alkoholu i powodującej rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylającej się od pracy albo systematycznie zakłócającej spokój lub porządek publiczny.
W wyniku jakich zachowań składać wniosek?
Wniosek składamy wobec osób, które w związku z nadużywaniem alkoholu powodują:
- rozkład życia rodzinnego
- demoralizację małoletnich,
- uchylają się od pracy,
- systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny
Gdzie pozyskać i złożyć wniosek?
Wniosek należy pozyskać i złożyć w siedzibie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, właściwej ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu osoby, której wniosek dotyczy w Ośrodek Pomocy Społecznej w Krapkowicach ul. Damrota 2 III p. Pokój nr 6 lub w sekretariacie OPS.
Ile to kosztuje?
Cała procedura jest bezpłatna.
Jaki jest termin załatwienia sprawy?
Do 3 miesięcy (dwukrotne wezwania, sporządzenie wywiadu środowiskowego i policyjnego, sporządzenie i skierowanie wniosku do Sądu Rejonowego).
Kiedy złożę wniosek, jakie są możliwe wersje wydarzeń?
Wariant 1
Osoba, którą Komisja wzywa, przychodzi i przyznaje, że ma problem alkoholowy oraz że chce podjąć leczenie dobrowolnie.
Dobrowolne podjęcie leczenia daje największe szanse powodzenia. W takim przypadku, przedstawiamy ofertę ośrodków leczenia uzależnienia pobliżu miejsca zamieszkania. Leczenie jest bezpłatne. Osoba, która dobrowolnie podejmie leczenie w wybranym przez siebie ośrodku, nie jest pozostawiana sama sobie, gdyż cyklicznie podejmowane są działania pozwalające ustalić czy dana osoba leczy się i utrzymuje abstynencję. W przypadku zaprzestania leczenia i powrotu do nałogu sprawa zostanie skierowana do właściwego Sądu.
Wariant 2
Osoba wezwana przychodzi oświadcza, że nie ma problemu alkoholowego (przykładowe tłumaczenie: „bo zgłoszenie jest wynikiem nieporozumień rodzinnych, odwetu” itp.) i nie zamierza podjąć leczenia.
W takiej sytuacji komisja podejmuje rozmowy uświadamiające, motywujące pomagając osobie zgłoszonej dostrzec swoje picie z wielu perspektyw. W przypadku, gdy osoba zgłoszona zaprzecza piciu, lub je bardzo umniejsza i usprawiedliwia, odmawiając podjęcia leczenia odwykowego, a wnioskodawca podaje fakty nadmiernego picia kierowana jest na badanie przez biegłych sądowych, którzy są uprawnieni do orzekania o uzależnieniu (są to: lekarz psychiatra oraz psycholog/ specjalista psychoterapii uzależnień). Koszty badania pokrywa Gmina), a jego wynik jest bardzo istotny zarówno dla Komisji, jak i w ewentualnym postępowaniu przed Sądem. Jeżeli z opinii orzekających biegłych wynika, że osoba nie jest uzależniona, sprawa przed Komisją jest umarzana. Jeżeli natomiast z opinii biegłych wynika, że dana osoba jest uzależniona, to wówczas sprawa kierowana jest do właściwego Sądu.
Wariant 3
Kierowanie wniosku o przymusowe leczenie do Sądu. Procedura sądowego zobowiązania do leczenia odwykowego jest uruchamiana w następujących przypadkach:
- osoba zgłoszona odmawia podjęcia leczenia odwykowego a opinia biegłych potwierdza uzależnienie od alkoholu.
- osoba, która zgodziła się na badanie przez biegłych, nie zgłosi się na nie, Komisja również kieruje sprawę do Sądu – Komisja bowiem nie ma możliwości zmuszenia kogokolwiek do badania, natomiast uprawnienie takie przysługuje Sądowi.
- do Sądu sprawa kierowana jest także wtedy, gdy osoba w ogóle nie zgłosi się do Komisji ani na badania do biegłych (wezwania na rozmowę wysyłane są, za zwrotnym potwierdzeniem odbioru).
- w przypadku, gdy osoba zgłosi się na wezwanie Komisji i oświadczy od razu, że nie zgadza się na badanie przez biegłych i nie zamierza się leczyć dobrowolnie, a wnioskodawca podaje fakty nadmiernego picia, sprawa również jest kierowana do Sądu.
Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami, Sąd powinien wyznaczyć pierwszą rozprawę w ciągu miesiąca od wpłynięcia wniosku Komisji o przymusowe leczenie uczestnika (bo tak zgodnie z przepisami prawa nazywa się osoba, co do której złożony został wniosek do Sądu). Jeżeli w danej sprawie brak jest opinii biegłych (bo np. osoba nie zgodziła się na badanie przez biegłych przed Komisją), to Sąd kieruje taką osobę na badanie. Sąd ma uprawnienie do nakazania przymusowego doprowadzenia przez Policję uczestnika na rozprawę, jak również na badanie. Komisja nie ma wpływu na czas rozpatrzenia sprawy przez Sąd. Ten etap postępowania odbywa się już bez udziału członków Komisji (z pewnymi wyjątkami, gdy Sąd zadecyduje o obowiązku uczestniczenia przedstawiciela Komisji podczas rozpraw). Należy podkreślić, że Sąd ma pełną swobodę w ocenie dowodów w sprawie, choć zazwyczaj najważniejszym dowodem, który ma wpływ na jej wynik, jest opinia biegłych.
Postępowanie przed sądem jest dla osoby uzależnionej bezpłatne, koszty sądowe ponosi Gmina. Sąd orzeka o obowiązku leczenia odwykowego w formie postanowienia, od którego przysługuje apelacja. Sądowy obowiązek poddania się leczeniu odwykowemu trwa tak długo, jak tego wymaga cel leczenia, nie dłużej jednak niż dwa lata od uprawomocnienia się orzeczenia sądu. Na czas trwania obowiązku leczenia sąd może ustanowić nadzór kuratora sądowego.
Wszystkie opisane wyżej działania Komisji i Sądu w tym przedmiocie wynikają z obowiązujących w Polsce przepisów, a czas rozpatrywania sprawy wynika z konieczności przestrzegania zasad istniejącego prawa.